کاربرد ترینگزاپک اتیل برای افزایش کیفیت ظاهری و مقاومت به تنش پاخوری دوگونه چمن فصل سرد

تنش پاخوری در چمن های زینتی و ورزشی اتفاق می افتد. پاخوری به معنی صدمه به چمن به صورت فشار،پارگی و له شدگی برگ ها اطلاق می گردد که ناشی از حرکت بازیکنان، ماشین الات و حیوانات می باشد. تحقیقات نشان داده است استفاده از تنظیم کننده های رشد گیاهی یکی از راه های افزایش مقاومت به پاخوری می باشد. ترینگزاپک-اتیل،کندکننده رشد گیاهی است که به طور گسترده در مدیریت چمن استفاده می گردد. اگرچه شواهدی وجود دارد که ترینگزاپک اتیل ممکن است مقاومت به پاخوری چمن را افزایش دهد ولی اطلاعات مربوط به چگونگی مکانیسم این ماده بر مقاومت به پاخوری بسیار محدود است. هدف از این مطالعه بررسی اثر ترینگزاپک اتیل بر افزایش مقاومت به تنش پاخوری دو گونه چمن فصل سرد و مشخص شدن اثر ترینگزاپک اتیل و پاخوری بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک این دو گونه است. این پژوهش در سالهای 1392-1390 در دانشگاه صنعتی اصفهان در زمین های اطراف گلخانه های آموزشی-پژوهشی دانشکده کشاورزی روی دوگونه چمن علف گندمی و فسکیوی بلندانجام شد. آزمایش مورد استفاده به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار صورت گرفت. فاکتورها ها شامل سه سطح تنظیم کننده ی رشد ترینگزاپک اتیل (صفر، 25/0و 5/0 کیلوگرم در هکتار) و دو سطح پاخوری (پاخوری و عدم پاخوری) بودند. ترینگزاپک اتیل در سطوح صفر، 25/0و 5/0 کیلوگرم در هکتار ماده موثره بر روی کرت هایی به وسعت سه متر مربع در سه دوره و به فاصله ی سه هفته محلول پاشی شد. پاخوری مصنوعی بر روی نیمی از کرت ها توسط دستگاه شبیه ساز پاخوری اعمال شد. نتایج نشان دادترینگزاپک اتیل و پاخوری در طول آزمایش باعث کاهش ارتفاع، وزن تر و خشک اندام هوایی گردیده است. سطوح 25/0 و 5/0 کیلوگرم در هکتار به ترتیب ارتفاع علف گندمی و فسکیوی بلندرا 93/18، 02/27، 08/12 و 01/15 درصد کاهش دادند. ترینگزاپک اتیل در هر دوگونه باعث افزایش رنگ و تنش ترافیک باعث کاهش رنگ گردید. تنظیم کننده ترینگزاپک اتیل موجب افزایش تراکم و پاخوری موجب کاهش تراکم علف گندمی گردید، این دو تیمار اثر معنی داری بر روی فسکیوی بلنداز خود نشان ندادند. سطوح 5/0 کیلوگرم در هکتار ترینگزاپک اتیل در علف گندمی و فسکیو باعث 14/31 و 87/17 درصد افزایش پنجه زنی شد. پاخوری اثر معنی داری روی پنجه زنی دوگونه از خود نشان نداد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد تنش پاخوری باعث کاهش محتوی آب نسبی، کلروفیل، فعالیت آنتی اکسیدانی و افزایش نشت الکترولیت در هر دو گونه گردیده است. گیاهان تیمار شده با ترینگزاپک اتیل در طول آزمایش کلروفیل و محتوی آب نسبی بالاتری نسبت به گیاهان شاهد نشان دادند، همچنین نشت الکترولیت هردو گونه توسط این تنظیم کننده به شکل معنی داری کاهش پیدا کرد. ترینگزاپک اتیل موجب افزایش فعالیت انزیم های اسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز و سوپراکسید دسیموتاز تحت تنش پاخوری گردید. فعالیت انزیم کاتالاز تحت تنش و تنظیم کننده تغییر معنی داری از خود نشان نداد. در پایان مشخص شد تنظیم کننده ترینگزاپک اتیل با بهبود تنظیمات اسمزی و افزایش فعالیت انزیمی باعث افزایش مقاومت به تنش پاخوری در علف گندمی و فسکیوی بلندمی گردد.